एसडीएफका 32 प्रार्थीहरू र सासंदको नाम घोषित

    गान्तोक, 22 मार्चःसत्तारुढ़ सिक्किम प्रजातान्त्रिक मोर्चा दलले आज रहल 14 जना प्रत्याशीहरूको नाम घोषणा गरेपछि अब एसडीएफ पार्टीले 32 वटैबाट आफ्नो प्रार्थीहरू खडा गर्ने निश्चित भएको छ। अध्यक्ष पवन चामलिङले दुईवटा निर्वाचन क्षेत्र पोक्लोक काम्राङ र नाम्ची सिंगिथाङ, दक्षिण सिक्किमबाट अनि आज घोषणा गरिएको सूचीमा डीटी लेप्चालाई साङमार्ताम समष्टिबाट पनि जनताको माग अनुसार अघिबाटै घोषित नामदेखि फेरि अर्को समष्टिमा पनि उठाइएको छ,यद्यपि चुनाउको नामाङ्कन भर्ने अन्तिम मितिसम्म पनि यसमा फेरबदल हुनु सक्ने प्रबल सम्भावना रहन्छ।यसपालि डी.बी.कट्वाललाई एसडीएफले लोकसभा सांसदको लागि टिकट दिएको छ।यसभन्दा अघि पी.डी.राईलाई दुई कार्यकालसम्म र त्यसभन्दा अघि भीम दाहाललाई तीनपल्टसम्म लोकसभाको टिकट दिइएको थियो।

  आम चुनाउको लागि टिकट पाउने प्रार्थीहरूको नाम यस प्रकार छ-पश्चिम जिल्लाको याङथाङमा डी.बी.सुब्बा,सोरेङ-च्याखुङ सञ्चराज सुब्बा, दक्षिण जिल्लाको बीएल सीट बर्फुङमा टासी थेन्डुप भोटिया, खाम्दोङ-सिंगताम- जी.एम. गुरुङ कनिष्ठ, पश्चिम पाण्डाम गोपाल बराइली, रिनोक- हेमेन्द्र अधिकारी, छुजाचेन- के.बी.राई,सिहारी बीएल आसन- कर्मा वाङ्दी भोटिया,  मार्ताम-रुम्तेक बीएल-डीटी लेप्चा, आरीथाङ-श्याम प्रधान, अप्पर बुर्तुक –डी.बी. थापा, कावि-लुङचोक-बीएल सीट- उगेन निडुप भोटिया, लाचेन माङशिला छिरिङ वाङदी लेप्चा, तथा संघा आसन छिरिङ लामालाई घोषणा गरिएको छ।

  यस अघि मार्च 15 मा एसडीएफले आफ्नो 18 उम्मेद्वारहरूको नामावली जारी गरे, जसमा धेरै जना नै नयाँ अनुहार छन् भने चारजना महिला प्रार्थीहरू पनि रहेका छन्। अध्यक्ष पवन चामलिङले दुईवटा निर्वाचन क्षेत्र पोक्लोक काम्राङ र नाम्ची सिंगिथाङ, दक्षिण सिक्किमबाट चुनाउ लडिरहेछन्।नारी प्रार्थीहरूमा पर्वन्ती तामाङ, डिछेन भोटिया, धन कुमारी कामी र राज कुमारी थापा रहेका छन्।डिछेन अङ्मू योक्सम् टासिडिङको बीएल सीटबाट चुनाउमा उठाइएको छ भने, मानेबुङ देन्ताम, पश्चिम सिक्किमबाट एन.के. सुब्बालाई पुनः पार्टी टिकट मिलेको छ।गेजिङबाट एल.एम. शर्मालाई टिकट दिइएको छ।रिन्छेन्पोङ बीएल सीटबाट के.एस. लेप्चा, दरमदिन बीएल सीट पेम नर्बु सेर्पा, सालघारी जुमबाट धन कुमारी कामी, नामथाङ रातेपानीबाट बीरजन तामाङ, तेमी नाम्फिङबाट गर्जमान गुरुङ, मल्लीबाट फरवन्ती तामाङ,राङगाङ-याङगाङबाट राजकुमारी थापा, तुमीन लिङ्गीबाट उगेन टी. ग्याछो भोटिया, नाथाङ-माचोङबाट डी.टी.लेप्चा, नाम्चेबुङबाट एम प्रसाद शर्मा, अप्पर तादोङबाट जी.टी. ढुंगेल, गान्तोकबाट पिन्छो छोपेल लेप्चा, जङ्गुबाट पिन्छो नाम्ग्याल लेप्चा सामेल छन्।यस सूचीमा धेरै मन्त्रीहरूलाई विश्राम दिइएको छ र धेरै जसो नयाँ अनुहारलाई नै टिकट दिइएको छ।

भाजपाका 184 लोकसभा प्रार्थीहरूको नाम घोषित

  नयाँ दिल्ली, मार्च 21- भारतीय जनता पार्टीले आज जारी लोकसभा सांसदहरूका प्रार्थीहरूको सूची जारी गरेको छ, जसमा 184 जना लोकसभा प्रार्थीहरू सामेल छन् साथै अन्य सूची जारी हुनु बाँकी छ।यो सूचीमा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र दामोदर मोदी फेरि पनि उनको प्रतिष्ठित आसन वनारसबाट चुनाउ लड्नेछन्।वृद्धावस्थाको कारणले लालकृष्ण आडवाणीको गाँधी नगर समष्टिमा भाजपा अध्यक्ष लोकसभा प्रार्थी रहनेछन् भने केन्द्रीय गृह मन्त्री राजनाथ सिंह लखनउबाट चुनाउ लड्ने छन्। फिल्मी अभिनेत्री हेमा मालिनीलाई माथुराबाट लोकसभा प्रार्थीको रुपमा पुणः चयन गरिएको छ। अमेठीबाट स्मृति इरानी चुनाउ लड्ने छन् भने उन्नाउबाट साक्षी महाराज चुनाउ लड्नेछन्। उत्तर-मध्य महाराष्ट्रबाट  भाजपाको प्रत्याशीको रुपमा पुनम महाजन चुनाउ लड्नेछिन् ।

      केन्द्रीय मन्त्री किरण रिञ्जु पूर्व अरुणाचल प्रदेशबाट चुनाउ लड्नेछन्।यसरी यो सूचीमा गुजरातबाट एक प्रार्थी र उत्तर प्रदेशबाट 28 प्रार्थीहरू भाजपाले खडा गरेको छ। महाराष्ट्रबाट 15 प्रत्याशीहरू छन्।त्यसै गरी अन्दामन निकोबरबाट 1 प्रार्थी, असमबाट 8 जना, अरुणाचल प्रदेशबाट दुईजना, छत्तीसगढ़बाट 5 जना, दाद्रा नगरहवेलीबाट 1 जना र जम्मू तथा कश्मीरबाट 5 जना,कर्नाटकबाट 21 जना प्रार्थीहरू, केरालाबाट 12, लक्क्षदीपबाट 1 वटा, मणिपूरबाट 2 वटा र मिजौरामबाट 1 बाट, उडिसाबाट 10 जना, राजस्थानबाट 16, सिक्किमबाट 1 वटा आसनमा लाटेन छिरिङ सेर्पा, तामिलनाडुबाट 5 जना, तेलेगनाबटा 10 जना प्रार्थीहरू, त्रिपूराबाट दुई जना, उत्तरखण्डबाट 5 जना, पश्चिम बंगालबाट 28, आन्द्राबाट 2 जना प्रत्याशी रहेका छन्।

भाजपा सिक्किमको 6 प्रार्थीहरू घोषित, लोक सभामा लाटेन सेर्पा

  गान्तोक, 21 मार्चः(हिमगिरि सम्वाददाता)ः भारतीय जनता पार्टीले सिक्किम विधानसभा चुनाउको लागि 12 उम्मेद्वारहरूको सूची पहिलो चोटि घोषणा गरेको छ।प्राप्त सूची अनुसार ती 12 जनाको नामावली यस प्रकार छन्-गेजिङ बर्म्याकबाट भानुभक्त शर्मा, रिन्छेन्पोङबाट सन्चो लेप्चा, दरमदीनबाट आर.टी. लेप्चा, मल्लीबाट भोला चौहान, खाम्दोङ-सिङ्तामबाट एस.बी.कार्की, पश्चिम पाण्डामबाट बीरेन्द्र पौड्याल,रिनोकबाट भरत दुलाल, छुजाचेनबाट मोहन गुरुङ, नाम्चेबुङबाट श्रीमती देवी बस्नेत, मार्तेम-रुम्तेकबाट जिग्दल भोटिया, आरिथाङबाट डी.बी. चौहान, गान्तोकबाट वाई.टी. लेप्चा रहेका छन्।

    भाजपाले सिक्किम साथै अरुणाचल प्रदेशको विधानसभा चुनाउको लागि पहिलो सूचीमा 6 जना प्रार्थीहरूको नाम घोषणा गरेको छ।यसैबीट लोकसभा प्रार्थीको रुपमा लाटेन छिरिङ सेर्पालाई  भाजपाले खडा गर्ने भएको छ।

        बिमल गुरुङद्वारा दार्जीलिङ चुनाउबारे भिडियोमा आग्रह

दार्जीलिङः मार्च 21- गोर्खा जनमुक्ति मोर्चाका निर्वासित श्री विमल गुरुङले भिडियो मार्फत वर्तमान चुनाउबारे पहाडका नेताहरू र जनतालाई कुनै अज्ञात ठाउँबाट होलीको शुभेच्छासहित दिएको प्रेस वक्तव्य सोसियल मिडिया, (द दार्जीलिङ क्रोनिकल)-मा भाइरल भिरहेको छ।सो भिडियोमा प्रत्यक्षरुपले सम्बोधन गर्दै आफू कानूनको सहारा लिएर लडिरहेको र चाँड़ै मानिसहरूमाझ आउने प्रतिज्ञा गरेका छन्।उनले विशेष गरेर विनय तामाङ र अमित थापाको नाम नलिइकन उनीहरूले मात्र पहाडमा राजनीति खेल्ने र पहाड र गोर्खाको मागलाई लत्याएर कुर्सीको लागि राजनीति गरिरहेको आरोप लगाए।उनीहरूले समर्थन गरेको उम्मेद्वार टीएमसीको प्रार्थी रहेको ठहर गर्दै सारा पहाडवासी नेता, साहित्यकार कलाकारहरूले ठूलो गुहार गरेर यसबेला एकजुट हुने र गोर्खाहरूको एकता देखाउनुपर्ने कुरो जनाएका छन्।उनले पहाडका नेताहरू हर्कबहादुर छेत्री, आर.बी.राई, दावा पाख्रीन, प्रताप खाती, अन्जना, रिसिका, हिल कांग्रेस, सबै दलहरू र संस्थाहरूलाई पनि सम्बोधन गरेर यो परेको घडी सबै एक जुट हुने आह्वान गरेका छन्।उनले यत्रो दिनसम्म यातना खपेर सहेर पनि आफ्नो ज्यान गए पनि आफ्नो मुद्धा र सिद्धान्त नछोड्ने र लडिरहने प्रतिवद्धता पनि जनाएका छन्।(फोटो सौजन्य- द दार्जीलिङ क्रोनिकल-स्क्रीन-सट्)

 हाम्रो सिक्किमको 15 प्रार्थी घोषित, विराज लोकसभा प्रार्थी भाइचुङ  भोटिया गान्तोक र तुमीनबाट चुनाउ लड्ने

गान्तोक, मार्च 21-(हिस)-हाम्रो सिक्किम पार्टीले सो पार्टीका कार्यकारी अध्यक्ष विराज अधिकारीलाई पार्टीको लागि लोक सभा प्रार्थीको रुपमा खडा गर्ने घोषणा गरेको छ भने रिनोक समष्टिबाट विधानसभा प्रार्थीको रुपमा पनि खडा गरेको छ।यसका साथै योक्सम टासिडिङबाट फुरकित लेप्चा, नाथाङ माचोङबाट सांगे छोपेल भोटिया भोटिया र छुचाचेनबाट रुद्र खतिवाडालाई प्रार्थीको रुपमा खडा गर्ने भएखो छ।पहिलेबाट नै नाम घोषणा गरेका प्रार्थीहरूमा पोक्लोक् काम्राङ समष्टिको लागि बी.बी. दुङमाली, मार्ताम-रुम्तेकको लागि निमा लेप्चा, जुम सालघारीको लागि पहलमान कामी तथा खाम्दोङ-सिंगतामको लागि निरज अधिकारी रहेका छन्। गान्तोक, मार्च 15- चुनाउको घोषणा हुनु साथ र चुनाउको बिकुल बज्नुसाथ अब सिक्किममा पनि राजनीतिक दलहरूले आ-आफ्नो चुनाउको रणनीति साथै चुनाउका प्रार्थीहरुको नाम जारि गर्नु तालेका छन्। यसका साथै अप्पर तादोङबाट सुश्री वीणा बस्नेत प्रार्थी रहनेछिन्, जो हाम्रो सिक्किम पार्टीकी अध्यक्षा पनि हुन्।जङ्गुबाट पूर्व मन्त्री आथुप लेप्चा, राङगाङ-याङगाङबाट कमला राई, याङथाङबाट डी.एस्. लिम्बू, सेन्ट्रल पण्डामबाट इन्द्र कुमार सुजी तथा नाम्चेबुङबाट अनुश राई रहेका छन्। भाइचुङ भोटिया, कार्यकारी अध्यक्षा र वीणा बस्नेत, अध्यक्षाले खादा लगाएर उनीहरूलाई सम्बर्द्धना जनाएको छ।यसैबीच फुटबल सुपरस्टार भाइचुङ भोटिया जो हाम्रो सिक्किम पार्टीका कार्यकारी अध्यक्ष पनि हुन्, गान्तोक र तुमीनबाट चुनाउ लड्ने भएका छन्।

सिक्किम क्रान्तिकारी मोर्चा पार्टीको 9 प्रार्थीको नाम घोषित

फोटो सौजन्यः सिक्किम एक्सप्रेस,गान्तोक

गान्तोक, 18 मार्चः(हिस) रविवार (हिजो) सिक्किम क्रान्तिकारी मोर्चाले आफ्नो दलका नौं प्रार्थीहरूको नाम 11 अप्रेलमा हुने आम चुनाउको लागि घोषणा गरेका छ, जसमा निवर्तमान विधायक कुङ्गा निमा लेप्चा र संघा विधायक सोनाम लामाको नाम पनि उल्लेख छ।सो घोषणा दलका नेता पी.एस.गोलेले हिगाउँ, मानेबुङ देन्ताम पश्चिम सिक्किमको एक जनसभामा गरेका हुन्।

  घोषित प्रार्थीहरूको नाममा योक्सम टासिडिङको साङ्गे लेप्चा, दरामदिनका एम.एन. सेर्पा, खाम्दोङ-सिंगताम- डा.एम.के. ढकाल, सियारी समष्टिका लागि कुङ्गा निमा लेप्चा, याङगाङ राङगाङको लागि आर.के.बस्नेत, जङ्गुको लागि छुङ्किपु लेप्चा, लाचेन-मंगनको लागि साम्डुप लेप्चा, नाम्ची-सिंघिथाङका लागि गणेश राई तथा संघा आसनको लागि सोनाम लामा सामेल छन्।

सिक्किम प्रदेश कांग्रेस पार्टीको 16 प्रार्थीको नाम घोषित

 गान्तोक, 18 मार्चः(हिस)- सिक्किम प्रदेश कांग्रेस पार्टीले आगामी 11 अप्रेलमा सम्पन्न हुने सिक्किम विधान सभा चुनाउको लागि 16 उम्मेद्वारहरूको नाम हिजो सार्वजनिक गरेको छ। प्रदेश कांग्रेस आइका अध्यक्ष भरत बस्नेत पहिलेबाटै लोकसभा सांसदको लागि प्रार्थी घोषणा भएका छन् भने यो सूचीमा सामेल हुने 16 उम्मेद्वारहरूको नाम र समष्टि यस प्रकार रहेका छन्-योक्सम टासिडिङ समष्टि- पेमा रिन्जिङ भोटिया, याङथाङ-मंगल सुब्बा, मानेबुङ-देन्ताम डा. दीपेन्द्र गुरुङ, गेजिङ बर्न्याक-दलबहादुर कार्की, सोरेङ-चाखुङ-तेज बहादुर रावत, सालघारी जुम- गंगा माया सिन्चुरी, नामथाङ-रातेपानी-सन्चमान छेत्री, तेमी नाम्फिङ- दीपक कुमार भण्डारी, खाम्दोङ सिङ्ताम-तुलाराम गुरागाई, रिनोक-देव कुमार प्रधान,गोपाल छेत्री- छुजाचेन, नाथाङ-माचोङ-दोर्जी वाङ्दी भोटिया, गान्तोक स्नुमित टार्गेन, जङ्गु- पेन्जोङ लेप्चा, संघा- कर्मा टाशी छन्।

सत्तारुढ दलका प्रार्थीहरूको घोषणापछि चामलिङद्वारा कार-ऱ्याली गान्तोकदेखि नाम्चीसम्म आयोजन गरेर चुनाउ प्रचारको थाल्नी

फोटोः मुख्यमन्त्री तथा एसडीएफ अध्यक्ष  पवन चामलिङद्वारा प्रचार अभियानको थाल्नी

गान्तोक, 16 मार्चः आगामी 11 अप्रेलमा सम्पन्न हुनु गइरहेको चुनाउमा आफ्नो दलको 32 आसनमा प्रार्थीहरूको नाम घोषणा गरेर बाँकी 18 मार्चमा गर्ने जनाउँदै सत्तारुढ प्रजातान्त्रिक मोर्चाका अध्यक्ष पवन चामलिङले राजधानी गान्तोकदेखि नाम्चीसम्म कार-ऱ्यालीको आयोजन गर्दै चुनाउ प्रचार प्रारम्भ गरे।गान्तोक, लाल बजार, सिंगताम, नामथाङ तथा तमाम इलाकाहरूमा मानिसहरूले पवन चामलिङ र एसडीएफको जिन्दावादको नारा लगाउँदै सो अभियानमा आफ्नो सहभागिता दर्शाए तथा धेरै संख्यामा समर्थकहरूले भाग लिए।चामलिङले छैटौं पल्ट आफ्नो दलबाट जितेर भारतमा मात्र होइन ग्रिनिज वर्ल्ड रिकर्डमा नाम दर्ता गर्ने अभियान रहेको जनाइएको छ।

    एसडीएफको विकल्प एसकेएम नभएर आफ्नो पार्टी रहेको भाइचुङको दावा

गान्तोक, मार्च 16- सत्तारुढ प्रजातान्त्रिक मोर्चा दलको विकल्प सिक्किम क्रान्तिकारी मोर्चा वा एसकेएम नरहेर आफ्नो दल हाम्रो सिक्किम पार्टी रहेको भारतीय फुटबल टीमका पूर्व कप्तान तथा वर्तमान एचएसपी पार्टीका उपाध्यक्ष श्री भाइचुङ भोटियाले दाबी गरेका छन्।

पत्रकारहरूलाई सम्बोधन गर्ने उनले भने, एसकेएमसित गठबन्धनको लागि बातचीत भएको तर गठबन्धन नहुनुसक्ने कुरोको जानकारी पनि भोटियालाई जनाए, साथै एसडीएफलाई कथितरूपले राज्यलाई भारी ऋण लगाएको कुरो जनाउँदै हाम्रो सिक्किम पार्टीलाई भोट हाल्ने आग्रह पनि जनतालाई गरेका छन्।

     सिक्किममा 18 मार्चदेखि नामाङ्कन प्रारम्भ

गान्तोक, मार्च 18- भारतको चुनाउ आयोगले पूर्व घोषणा गरेअनुसार पूर्व सिक्किममा चुनाउको लागि जिल्लाधीश श्री कपिल मिनाले जनाए अनुसार सिक्किममा नामाङ्कन पत्र 18 मार्चदेखि भर्नु शुरु गरिन्छ।नामाङ्कन् भर्ने अन्तिम मिति 25 अप्रेल हुनेछ भने 26 मार्चमा नामाङ्कन् पत्र जाँचबुझ गरिइने छ तथा 28 मार्चसम्ममा नामाङ्कन पत्र वापस लिनु सकिनेछ।

यसरी उम्मेद्वारहरूको नामाङक्न प्रक्रिया समाप्त भएपछि सबै मतदान केन्द्रहरूमा चुनाउ आयोगले जनाए अनुसार चुनाउ परिचय –पत्र लगायत आधार कार्ड तथा अन्य कुनै बैध्य परिचय पत्र लिएर मतदाताहरूले मत हाल्नु सक्छन्। पहिले नै जनाए अनुसार चुनाउ 11 अप्रेल 2019 को दिन हुनेछ तथा मतगणना 23 मईमा हुने र प्रायः सोही दिन सबै परिणाम घोषणा गरिनु सकिनेछ।यसरी 27 मईसम्म सबै चुनाउ प्रक्रिया समापन हुने छ।

          चुनाउ लिएर दार्जीलिङमा अन्योलता र खलबली

दार्जीलिङ- 16 मार्च- यसपालिको चुनाउमा विमल गुरुङ समर्थित गोजमुमो र विनय तामाङद्वारा समर्थित समर्थकहरूमाझ सैद्धान्तिक मतभेद रहेकोले दार्जीलिङको तृणमूल समर्थित गोजमुमो समर्थक श्री अमरसिंह राईको विजय यात्रा पनि सहजै छैन भन्ने राजनीतिक पर्यवेक्षकहरूको भनाइ रहेको छ।यसैबीच विमल गुरुङ समर्थकहरूले समर्थन गरेको भनिएको गोर्खाल्याण्ड युनाइटेड फ्रण्डको प्रार्थी नयाँ अनुहार रिसिका छेत्रीको पनि सो चुनाउमा खास प्रभाव नदेखिने पूर्व विधायक डा.हर्कबहादुर छेत्रीले पत्रकारहरूलाई जनाएका छन्।उनले यसपालि सबैको सहमतिले बनिएको गोर्खाल्याण्ड मूल मुद्धामा साझा प्रार्थी विभिन्न सभा आयोजन गरेर पनि निधो हुनुनसकेकोले आफू प्रतिस्पर्ध्दादेखि बाहिर रहेको जनाएका थिए।यद्यपि जन आन्दोलन पार्टीका समर्थककहरूले उनलाई चाप दिएकोले उनले जापबाट चुनाउ लड्ने सम्भावना रहेको छ।

यसैबीच क्रान्तिकारी माकपाबाट श्री आऱ.बी.राई चुनाउ मैदानमा उत्रिएकोले भाजपा, तृणमूल माझ क्रामकपाको घमासान हुने सम्भावना देखिएको छ।तापनि चुनाउको रुपरेखा अझ स्पष्ट नभएकोले दार्जीलिङको यसपालिको चुनाउ साझा प्रार्थी खडा नहुने भएकोले मतदाताहरू अन्योलमा परेका छन् र आफ्नो मूल मागका विरुद्धमा धेरैले नै मतदान नगर्ने चर्चाहरू पनि चलिरहेको छ।अन्तमा गएऱ कस्तो राजनीतिक मोड लिन्छ दार्जीलिङमा, त्यो किटान गर्नु नसकेपछि यसपालि पनि साझा उम्मेद्वार नउठाएर सठीक पाइला नचाले दार्जीलिङको राजनीतिक भविष्य अन्योलमा नै पर्नेछ।अर्कोतिर गोरामुमोले पनि साझा प्रार्थीको निर्णय नभएकोले मुद्धामाथि ठूलो प्रश्न उठ्नु सक्ने सम्भावनाबारे चर्चा चलाइऱहेका छन्।

1000 शयनकक्ष भएको मल्टि सुपरस्पालिटी अस्पतालको प्रबन्धन

मुख्यमन्त्री चामलिङद्वारा 28 महाविद्यालयको उद्घाटन

गान्तोक, मार्च 2- राज्यको 28औं महाविद्यालयको रुपमा मुख्यमन्त्री पवन चामलिङले आरीगाउँ याङ्थाङ, पश्चिम सिक्किममा सिक्किम सरकारी महाविद्य़ालयको विधिवत् उद्घाटन गरे।यसका साथै उनले कालेज 2019को वार्षिक समारोहमा पनि भाग लिए।

समारोहमा सम्बोधन गर्दै विगत 25 सालमा सिक्किमले अपूर्व विकास गरेको कुरोको उल्लेख गरे।उनले जनाए सन् 1994 सम्म राज्यमा एउटै मात्र कलेज थियो,तर अहिले यो कलेज लगाएऱ 28 वटा कलेज र 8 वटा विश्वविद्यालय सिक्किममा स्थापित भएको छ। यस अघि 50 वटा शयन भएको आयुश अस्पतालमा पनि उद्घाटन गरे।

*******************************************************************************

दार्जीलिङबाट भाजपालाई विदा अनि समष्टि प्रार्थीलाई

चुनाउमा स्वागत?

-विजय बान्तवा

दार्जीलिङ र पहाड़वासीले यसपालिको आम चुनाउमा एउटै संसदीय आसनबाट भए पनि आफ्नो क्षोभ, अभिव्यक्ति, अन्यायको प्रतिकार, वेदना र एकमतताको ठूलो प्रतिबद्धता देश र बंगाल सरकारले देखाउने अवसर आइरहेछ, जुन अवसरलाई विवेकपूर्ण नीति र संयमले प्रदर्शन गर्नु पर्नेछ।नत्र इतिहासमा दार्जीलिङ पहाड़वासी विभाजन र भेदभावको शिकार नै भएर भारत देशमा रहनेछन् र देशले दिएको मौलिक अधिकार, राजनीतिक, सामाजिक अधिकार उपयोग गर्नु पाइने छैनन्, अरूले निरन्तर हनन् गरिरहने छन्।

यसपालि भारतदेशमा 17औं आम-चुनाउ अप्रेल र मईको बीचमा हुनु पर्ने मिति छ, तर यसबारे निर्दिष्ट मिति र घोषणा हुनु अघि नै राष्ट्रीय दलहरू भारतीय जनता पार्टी, अखिल भारतीय कांग्रेस आइ, बहुजन समाजवादी पार्टी, समाजवादी पार्टी, तृणमुल कांग्रेस आदिले आफ्नो चुनाउ प्रचार प्रारम्भ गरिहालेको र चुनाउ मिति घोषणा पनि अब केही दिनभित्र हुने र चुनाउको प्रचार शुरु हुने निश्चित छ।यस्तो स्थितिमा दार्जीलिङका पहाड़वासीहरूले छुट्टै राज्यको लागि केन्द्र विशेष भाजपालाई सहयोग गर्दै आएको तथा दार्जीलिङ गोर्खा पार्वत्य परिषदको गठन भए पछि सन् 1987-88 सालदेखि नै दिल्ली दरवारमा दक्ष रहेका भनी मानेका प्रार्थीहरू जो दार्जीलिङका भूमी पुत्रहरू होइनन्, आफ्नो प्रार्थीको रुपमा खडा गर्दै फेरि अन्य दललाई पनि समर्थन गर्दै आएपनि 32-33 वर्षसम्म पनि चुनेर पठाएको कुनै सांसदहरूले गोर्खाल्याण्ड छुट्टै राज्यबारे कुरा उठाउनु त परै जावोस् राजनीतिक संघर्ष भएको बेला समेत दार्जीलिङमा उनीहरूको अनुपस्थिति रहेको र दिल्लीमा आफ्नो दाल पकाउनुमा नै अनुरत्त रहेकोले अब पहाडको जनताले यसपालि फेरि फेरि धोका नखाने, आफ्नै समष्टि-पुत्र, प्रतिनिधि छानेर जिताउनु पर्ने ठूलो चुनौती आइपरेको छ।

वास्तवमा दार्जीलिङ पहाड़मा निरन्तर दूरदर्शी, भाव अभिव्यक्ति गर्न सक्षम, सबैको लागि प्रेरणादायक, उदाहरणीय, असल निर्णय झट्टै लिनु सक्ने नेता, उत्तरदायीत्व वहन गर्ने क्षमता भएको नेता, असल साथीहरूको चयन गरेर क्षमता प्रदान र कार्यभार प्रदान गर्ने ज्ञान भएको, सिर्जनात्मक र नयाँ कुरोको प्रादुर्भाव गर्नु सक्ने, सबैलाई मिलाएर राख्नुसक्ने, जनताको कुरा सुन्ने, मानवतावादी, प्रजातन्त्रवादी, उदारवादी र फरसेइलोपन, ज्ञान र विवेकलाई प्रयोग गर्ने र सदैव सेवा नै गर्ने नेताको जन्म नभएको होइन, तर समाजले दायीत्व र अभिभारा लिएर यस्ता नेताहरूलाई मान्यता नदिएर गरेको गल्तीलाई भारत स्वाधीन भएको 70 वर्ष काटिसक्दा पनि नसच्याएको अथवा आफूले केही नगर्ने अरूले पो गर्छ कि भन्ने घत् हेर्ने पुरानो अभ्यास र आदतकै कारणले यस्तो विडम्बना भएको छ।विगतदेखिको इतिहास दार्जीलिङको राजनीतिमा मात्र नहेरेर देशको अन्य भागहरूमा पनि हेरे राजनीतिक नेता र अपराधीहरूको साँठगाँठ लामो समयसम्म भएकोले नै असल नेताहरूको हातमा नेतृत्व पुग्नु सकिरहेको छैन।20-25 जनाबदमाशहरू, उपद्रवीहरू, ठेकाविघा गरेर भ्रष्टाचार गर्नेहरूले नै कुनै कठपुतली जस्तो व्यक्तिलाई नेता चुनेर जब्बरजस्ती यी नेताहरूकै बोलाबालले बनाएको पार्टीमा जनतालाई जब्बरजस्ती भोट हाल्नु लगाएर, अथवा यस्तै जाली नेताहरूलाई राम्रो, असल, प्रभावशाली नेताहरू भनी घोषणा गरेर अनुभवहीन र रणनीतिहीन राजनीति गरेकोले नै वर्तमान संकट आइपरेको हो।वास्तवमा विगतमा पनि भारत स्वतन्त्र हुनु अघि र पछि पनि बुद्धिजीवी, नेताहरूको उदासीनता, अनुभवहीनता, अकर्मनीयता, चेतनाहीनता र विवेकशून्यता आदिको कारण दार्जीलिङ पहाड़ राजनीतिक, आर्थिक तथा सामाजिक क्षेत्रमा नै भारतमा पछौटिएको इलाका थियो भने ऐतिहासिक सन्धीहरूकै कारणले पनि पछि परेको थियो।स्वाधीनतापछि वर्तमान समयसम्म पनि आफ्नो अस्तित्वको संघर्षमा स्वर्गीय सुवास घिसिङको समयमा जन-सचेतना ल्याइने काम भए तापनि देशको राजनीतिक विघटन तत्व र शक्तिको कारणले दार्जीलिङवासीहरूलाई अन्याय नै भयो। दार्जीलिङ गोर्खा पार्वत्य परिषद् (दागोपाप)पछि गोर्खा स्वायक्त शासन वा जीटीएको प्रादुर्भाव भएर फेरि गाँधीवादी आन्दोलन भनिएऱ आन्दोलन चर्केर साँच्चै हौसलाको हिमाल उच्चिन्दै भएको भए तापनि नेताहरूको अदूरदर्शिता र कौशलताको विफलताको कारण दार्जीलिङमा रक्तपात भयो।जुन दिन प्रजातन्त्र र मुद्धाका कटिबद्ध नेता मदन तामाङको निर्मम हत्या भयो, त्यो दिनदेखि नै वास्तवमा नेतृत्वको विफलता सार्वजनिक भएको थियो र त्यसै बेला जनताले नयाँ विश्वस्त र असल नेताको चयन गरेर विफलताको कारण र शंकामा रहेका विवादास्पद नेताहरूको बहिष्कार गरिसकेको हुनु पर्ने थियो। त्यसो नगरिएर एकार्काको घत हेराइ, एकार्कालाई दोषारोपण गर्ने कार्य नै चलिरहेकोले स्थिति अझ संकटमय बनेर गएको छ।

असल र बुद्धिजीवीहरू राजनीतिमा नै आउदैनन् अन्त जन समुहले पनि असल नेताहरूको समर्थन गर्नु नपाएर दुष्ट र अहंकारी नेताहरूकै पछि लाग्नु पर्ने बाध्यता छ भन्ने कति धारणा पनि व्याप्त छ, तर असल र बुद्धिजीवी र सही विवेक र समाजसेवा गर्ने व्यक्तिहरूको सचेत समाजले नै खोजी गरेर अघि नेतृत्वको भार सुम्पिनु पर्दछ, किनभने नेता बलजफ्ती र चुनाउ यी दुई प्रकारले विश्वमा जन्मेको हुन्छ, आफ्नो दुष्ट दल गठन गरेर जनतामा आतंक फैलाउने नेताहरू साँचो नेता हुनु सक्दैनन् भनेर जनताले मतदान दिंदा हटाइदिनुपर्छ, जता दुष्टहरूले थुपारेको सोझो जनताहरू छन्, त्यतैतर्फ लाग्ने प्रवृति साँच्चै नै प्रजातन्त्रमा भयानक र विडम्बनापूर्ण पनि छ।बुद्धिजीवी र समाजसेवी आफै अघि आउने नसकेको सोझो कारण के छ भने यदि उनीहरू कसैले आँटै गरेर अघि आए ती दुष्टहरूको राजनीतिक दल र दुष्टहरूले उनीहरूलाई बाधा दिनु सड़कमा ओर्लाउँछन्, बाटोमा रात-दिन ढुकेर उनीहरूको हत्या गरिदिन्छन्।त्यसबेला समाज रमिता मात्र बन्दछ र प्रतिकार गर्नु सक्दैन भने त्यस्तै संसारमा दुष्ट नेताहरूको बोलबाला वा प्रभाव भइरहन्छ अनि यी दुष्ट नेताहरू चुनिएर आएपछि उनीहरू राजनीतिक सौदाबाजी गर्छन्, जनतालाई छलेर, धोका दिएऱ विकासको नाममा पैसा लुट्छन्, आफ्नो र सन्तानको नाममा सम्पति जोड्छन्।

दार्जीलिङको राजनीतिमा असल नेताहरू नभएका पनि होइनन्।वास्तवमा दार्जीलिङमा आफू अध्ययनशील र विवेकशील रहेर प्रबुद्ध साहित्यकार श्री इन्द्रबहादुर राईले पनि अग्रज नेताहरू सरह देशमा भारतीय नेपालीहरूलाई पनि संविधानको धारा 1 क अनुसार छुट्टै प्रान्त माग्ने अधिकार छ भनेर छुट्टै प्रान्त परिषद्-को गठन गरेर पुस्तिकाहरू छापेर, जनसभाहरू आयोजन गरेर छुट्टै राज्यको मागको आन्दोलन शुरु गरेका थिए, तर उनको बौद्धिकता र दर्शनलाई आक्नु सक्ने र नेतृत्वलाई हाक्नु सक्ने र प्रतिवादीको हुँकारकै कारण असमयमा नै आन्दोलनको गति रोकिएको थियो अनि अर्कोतिरबाट अस्मिता र पहिचानको भनी आन्दोलन चर्किएर गएको थियो।अनेक जालजेल गरेर छुट्टै राज्य त के हुनु आटेको केन्द्रशासित प्रदेश समेतबाट दार्जीलिङवासी वञ्चित रह्यो।विकल्प भन्दै सिक्किम-दार्जीलिङको विलयमा आफ्नै घर निर्माणमा नलागेर अरूले आफ्नो प्रभुसत्ता गुमाएर आफ्नो अस्मिता र राजनीतिक अस्तित्व बचाइराखेको मर्यादामा आघात पुराउने वा सम्बन्ध खल्बलाउने नीति पनि अहिलेको सन्दर्भमा दार्जीलिङवासीलाई उचित ठहर्दैन।मुद्धा र समाधान भनेको उनीहरूको लागि मूलभूतरुपले माटोको अस्तित्व- छुट्टै राज्यकै प्राप्ति नै हो।

त्यो मुद्धालाई सम्बोधन प्रबलरुपले गर्ने अब दार्जीलिङका धेरै जसो राजनीतिक दलहरूले नैतिकता हराइसकेका छन्, वर्तमान र विगतमा ती दलहरू अनेक राजनीतिक घटनाक्रम र विषयक्रममा साँठगाँठ भएर दार्जीलिङवासीको मूलभूत अस्तित्वको मुद्धामा शंका र प्रश्नचिन्ह स्वयं बनेर उभिएका छन्।यस्तो स्थितिमा भारतीय गोर्खा वा नेपालीहरूको शीर्षस्थ संस्थाहरूले पनि सक्रीय भूमिका खेलेर समस्याको निराकार गर्नु पर्ने तर ती रहेका संस्थाहरू पनि कुनै न कुनैरुपले दलगत स्वार्थ र व्यक्तिगत कारणले सैद्धान्तिकरुपले भारतीय गोर्खाहरूको हित र अधिकारको लागि बोल्नु नसक्ने वा मुद्धा उठाउनु नसक्ने स्थिति र चेपारी साथै बाध्यतामा परेका छन्।

यस्तो स्थितिमा सबैभन्दा ठूलो निदान त सबै तहलाई एकजुट गराउनु सक्ने भारतीय नेपाली वा गोर्खाहरूको निष्पक्ष, निस्वार्थ एउटै स्वर र क्षमता भएको शक्तिशाली संस्था हुनुपर्दछ।त्यही संस्थाले खूबै कर्मशील, समाजसेवी बुद्धि र विवेक अनि अनुभवले धनी भएका सशक्त र प्रभावकारी नेताको चयन गरेर कसैको हस्तक्षेप बिना आम सहमतिले निर्विवाद संसदीय सदस्य चुनेर लोकसभामा पठाउनु पर्नेछ।देशमा त्रिशंकु सरकार बन्ने सम्भावनामा अथवा कुनै दलकै सरकार गठन गर्ने प्रक्रियामा पनि निर्दलीय प्रार्थीहरूको खूबै आवश्यकता खट्किने हुनाले जनताको निर्दलीय प्रार्थी उठाउनु सकिन्छ। भारतीय जनता पार्टीसित आक्रोशित भएर तेस्रो मोर्चा वा कसैलाई समर्थन जनाउने स्थिति पनि उचित हुँदैन, बरू समष्टि पुत्रलाई भाजपाबाट नै उठाए भने त्यो रणनीति निर्णायक हुनु सक्दछ।

 सिक्किमको समाजमा गम्भीर समस्याहरू

विश्वमा कुनै पनि यस्तो समाज छैन, जहॉं कुनै नकारात्मक क्रियाकलाप हुँदैन र विविध सामाजिक समस्याहरू हुँदैन, तथापि सानो हिमाली राज्य सिक्किममा वर्तमान समयमा विविध सामाजिक समस्याहरू उत्पन्न भइरहेको पाइन्छ।

प्राय: नै ड्रगको सेवन गर्ने, यौन वृतिमा लिप्त हुने बलात्कारको घटना तथा मानव तस्कर त्यो पनि किशोरीहरूको बेसी अपहरण हुने आदि घटना विश्वभरि नै भइरहेको भए तापनि सानो हिमाली राज्य सिक्किमलाई यो समस्याले बितेको केही दशक अघिदेखि सताइरहेको छ।

हालैमा सिक्किमका चार नाबालिकहरूलाई मानव तस्करी गरेर लगेको, राम्रो तनखामा काम लगाइदिने प्रलोभन देखाएर सिलगढ़ीमा लगेर बेचेको अनि पछि पुलिसले अरूलाई बचाउनु जॉंदा उनीहरू पनि त्यहॉंबाट फुत्कनु सम्भव भएको कुरो यहॉंका मिडियाहरूमा आएको थियो।यसबारे यहॉंको सामाजिक संस्था, पुलिस र सरकारबाट अरू जानकारी नपाइए पनि सिक्किमको गाउँ बस्तीहरूबाट समय समयमा यसरी धेरै चेलीहरू लगेर बेचिएको तथा पुलिसले कति चेलीहरूलाई बचाएर ल्याउनु सक्षम भएको जानकारी पाइन्छ भने हराउनेहरूको सूची भने प्राय: प्रकाशमा आउने गरेको छैन।यसरी बलात्कारको काण्डको विरोध देशमा उग्ररुपमा भएको समय नै नाबालिक तथा किशोरीहरूको बलात्कार हुने घटना सिक्किममा पनि प्रकाशमा छ।

यसबारे सिक्किमका नारी संगठन तथा सामाजिक संगठन एवं राजनीतिक दलहरू पनि सचेत हुनु पर्ने तथा पुलिस र सरकारले पनि यथोचित कदम उठाउनुको साथै जन साधारणमा चेतना र सूचना प्रवाह गर्नु पर्ने तथा सतर्कताको पाइला अपनाउनु पर्ने हो।

अर्कोतिर ड्रग सेवन् गर्ने बाल बालिका, किशोर किशोरीहरूको संख्या पनि विश्वभरि दिनोदिन बढ़िरहेको छ।अचम्भको कुरो के छ भने ड्रग सेवन् गर्ने वर्ग र तरिकामा धनी र गरीब सबै एकै साथ मुछिएका छन्।रेल यात्राको समय प्लेट फार्म र रेलभित्र भिक्षा माग्नु आउने केटोले भिक्षा माग्दै आएको धेरैले देख्छन्। त्यस्ता चाङ्ग्ले लुगा लगाएका, गरीबभन्दा गरीब किशोर, खाना खानुको लागि हम्मे हम्मे परिरहेको हुन्छ भने त्यहीँ गरीब भिखारी किशोर एक कुनामा गएर गोजीबाट डेन्ड्राइट झिकेर हत्केलामा हाली मैला थाङ्नामा लगाएर सुक्ने गरेको देखिन्छ।यसरी मादक पदार्थ सेवन् गर्ने प्रक्रियाले त भिखारीलाई समेत छोएको छ।

यता सिक्किममा पनि विगतका दिनहरूदेखि धेरै चोटि लागु पदार्थ ओसार पसार गर्ने समूहलाई पक्रा गरेको समाचार क्रमश: आइरहेको छ।यति मात्र होइन, नशाचुर युवा युवतीहरूलाई पनि पक्रा गरिइने क्रम अझसम्म टुटेको छैन।कानूनमा कड़ा शास्तिको प्रावधान नभएकोले त्यसको दुरुपयोग गर्दै यस ड्रग बेचविखनमा लागेका मानिसहरू बार बार संलग्न भइरहने प्रक्रिया पनि जोखिमपूर्ण सामाजिक समस्या भइरहेको छ।

यी तमाम विषयहरूमा संगोष्ठी गरेर, तर्क वितर्क गरेर मात्र होइन आज मैदान वा स्थलमा गएर रणनीति पूर्ण तरिका वा योजनाबद्ध तरिकाहरूले समाधान गर्ने दिशामा अघि बढ्नु सिक्किमको लागि चुनौतीको विषय बनेको छ।यी सबै समस्याहरूमा गम्भीरतापूर्वक विभिन्न संघ संस्थाहरूले भूमिका निर्वाह गर्नु पर्ने समय आएको छ।कुनै पनि संस्थामा पदाधिकारी भएर आफ्नो स्वार्थ र राजनीतिक फाइदा उठाउनु मात्र संस्थाको लक्ष्य हुनु भएन, तर यस्ता सामाजिक विषयहरूमा गम्भीरतापूर्वक काम गर्नु पर्ने अति आवश्यक र समयको पुकार भएको छ।

गोर्खाका गौरव सुनिल छेत्री तथा सिक्किमकी दौपतिलाई पद्मश्री सम्मान

नयाँ दिल्लीः भारतीय गोर्खाहरूको गौरव फुटबल खेलाडी श्री सुनिल छेत्रीलाई आज भारतका राष्ट्रपति रामनाथ कोबिन्दको बाहुलीबाट एक समारोहमा पद्मश्री सम्मान प्रदान गरिएको छ।

यसै गरी सिक्किमका समाजसेवी सुश्री द्रौपती घिमीरेलाई पनि राष्ट्रपतिको बाहुलीबाट सम्मान प्रदान गरिएको छ।सो पुरस्कारको घोषणा यसपालिको गणतन्त्र दिवसको अवसरमा घोषणा गरिएको थियो।

भाजपासित गठबन्धन नगरी एक्लै 32 आसनमा एसकेएम लड्ने

गान्तोक, 16 मार्च- सिक्किम शाखाको भारतीय जनता पार्टीसित गठबन्धन गरी चुनाउ लड्ने विषयमा एसकेएम दलले आफ्नो कतिपय शर्त उठान गरेपछि भाजपाले सो सबै कुराहरूमा सहमति नभएको कुरो जान्नमा आएको छ र सोसियल मिडियाहरूबाट प्रकाशमा आए अनुसार एसकेएम 32 वटै आसनबाट चुनाउ लड्ने छन् साथै 20 मार्चसम्म प्रार्थीहरूको नाम घोषणा गर्ने छन्।यसैबीच एक अपुष्ट समाचार अनुसार योक्सम-टासिडिङ, पश्चिम सिक्किमबाट एसकेएमको एउटै प्रार्थी श्री साङ्गे लेप्चाको नाम घोषणा गरेको छ।

सिक्किम आदिम जनजाति कल्याण पर्षदको सभा सम्पन्न